../s3_ae.gif 1940. Frans-Duitse oorlog
Oflag XB. Dagelijks leven
Dossier dat vanaf documenten van de Heer Jacques Garen-en-bandverkoper en Mevrouw Coralie Aublanc Burlot wordt verwezenlijkt, dat wij hevig bedanken. E. en R.Cima. ©2008-2010 Autoédition Cima.
Inleiding

Inleiding

Vervolg van het dossier op Oflag XB die (vanaf documenten van de Heer Jacques Garen-en-bandverkoper en Mevrouw Coralie Aublanc Burlot wordt verwezenlijkt.

Waarschuwing

Dit document eveneens verwezenlijkt=werd= vanaf een typiste script van 12 bladzijdes (waarvan uittreksels worden u in vette letters, italique gepresenteerd, die door „DS“ worden gevonden). Deze dactylus script werd noch door de Kapitein Garen-en-bandverkoper noch door S/Lt Boursat geschreven. Hij is van onbekende oorsprong (onbekende van de zoon van de Kapitein, die het in zijn persoonlijke archieven in handen heeft). Hij werd door een gevangen officier tussen 29 mei 1940 en op 1 januari 1941 opgesteld. laatstgenoemde schrijft deze tekst aan het adres van de families van gevangen officiers. Wij zullen dit document overwegen aangezien een ruw getuigenis en dus geen enkel commentaar wat de waardeoordelen betreft zullen doen die het afbakenen en die onderhevig aan polemieken zouden kunnen zijn. (E-R Cima)

Oflag XB: dagelijks leven
Een typedag

Een typedag

oflag_xb_7.jpg

Een van de kamers

DS. Men staat op wanneer men wil. Tegen 7 uur discreet van de deuren beginnen. Dan naar de wastafels leiden de mensen zich gewend om zich vroeg op te heffen: degenen die zich op z'n gemak graag willen opheffen, peinzend die houden van om solitaires te doen de een omloop van kamp in de stilte, amateurs van mooie levers van zon, die wie willen aan de genoemde mis tegen 8 uur gaan.
Weldra na, in de gang, weerklinkt de zware stap van de beschikkingen die brocs voor „glandine“ zullen zoeken (het equivalent? van ons „sap“). Zij zullen het zoeken aan de keuken. Om het goed te drinken kou, heft op het merendeel zich van de officiers zodra hij tot de kamer, naar 7:30 aan 8:00 komt.
Naar 8:30 gaat een officier van de kamer van dag voorbij om het aantal en de naam van de zieken vast te stellen.
Op dit ogenblik is het de grote menigte aan de wastafels waar men de staart moet doen.

Men doet niet alleen de staart aan de wastafels. Op de deur van wc van de loods 7 bevestigt een aanplakbord het, met humor.

oflag_xb_wc.jpg

Officiers van de loods 7. Haast u zich! Wij bedragen ongeveer 460 en wij beschikken slechts over 4 zetels wat 460/4=115 per zetel doet.

Wij kunnen ze gebruiken slechts van 7 uur tot 22 uur d.w.z gedurende 15 uur. Door 1/2 uur voor de maaltijd en 1/4 van uur per verzoek af te leiden blijft er 14 uur.

Wij beschikken dus voor onze verrichtingen van olieverversen van 14/115= 7 minuten 18 tweede.

Aan de kameraden dringen denken die wachten en wij!

Aan 8:45 de eerste slag van bel, die door de kamer van dag wordt gegeven: pareseux rekken zich in hun bed uit. Aan 9:00 min 5 de tweede en laatste slag: paresseux springen, bekleden zich door te lopen. Aan 9:00 wordt iedereen voor of naast de loods, per rij van 5, door pakken van 50 bijeengebracht. De Duitse officier komt aan, vergezeld van een onderofficier of een soldaat. „Baraken-Führer“ Frans presenteert Kompagnie, die het cijfer van de aanwezigen aankondigt, van de liggende zieken, neigt het biljet van verzoek. De Duitse officier gaat dan voor de rijen voorbij door te tellen. Gedurende deze tijd de soldaat die het vergezelt zal de aanwezigheid van de zieken in de kamers controleren.
Elke Duitse officier gaat het verzoek voorbij om 3 of 4 loodsen. Men breekt de rijen slechts wanneer zij hebben geëindigdt. Dat verhindert niet, door te wachten, om deel sneeuwballen te veroorzaken of uit te maken.
Het gebruik van de tijd die volgt hangt van het uur van het ontbijt af, deze wisselt elke week af. Men gaat via groepen van 500 alle 45 minuten, van 10:15 aan 2:00 ongeveer. Aan omloop van rol eet men aan 10:15, 11:00, 12:30. De dienst van 11:45 is gereserveerd voor de beschikkingen.
gewoonlijk begint 's ochtends met een wandeling van 3 of 4 omloop van kamp: ongeveer een uur van verloop met enkele „landen“ gekomen naar u terugkeren. Aan het eind, als men het niet de vorige dag heeft gedaan, zal men het nieuws lezen dat door de vertalers te kennen wordt gegeven. De loodsen 2 tot en met 9 hadden „een zeer bezochte krant“.
Degenen die pakketten hebben storten zich naar de loods 12, met hun musette, een zak. de verdeling van de ochtend begint na het verzoek.
Gedurende de wandeling, wordt de kamer verjaagd, gezet in orde, paresseux zullen zich tenslotte wassen.
Als men in de eersten eet, wacht men op het uur door te babbelen, anders men zal aankopen aan de kantine (wanneer zij opent) doen, begint men met een brug, men doet zijn uur van het Duits, van latijn, in afwachting van wachtend de eerste verdeling van brieven, naar 11:00. Er altijd zijn erover niet, riep!
Wanneer de omloop van de loods aankomt, per kamer zal men aan de eetzaal, zijn gamelle of zijn grondslag van saus treffen. Men assied door 6 voorkant de tafel belast met „kartoffeln“ (aardappels) in nachtjapon.
De beëindigde maaltijd, terugkeer naar de kamer waar men het aanvult, als men kan, waar men straalbezopen zijn pijp door de Duitse kranten te lezen die onder het begin van het 's middags worden uitgedeeld.
Vervolgens is het het moment van de lezing (van de siësta), is het de tijd van de koersen en besprekingen. Er zijn er altijd een ervan die aantrekt. Als zij in de kamer niet men er heeft met de kruk aan de hand plaatsvindt of op het hoofd.
Naar 3:30 opnieuw „glandine“ of kruidenthee. In de avond, is de kamer van dag, aan de keuken gaan waarnemen, de maaltijd van 's avonds, die thuis in beslag zal genomen worden. Zij gaat tot de verdeling per kamer over; de officiers van dag, in elke kamer, brengen hem lege recipiënten, zullen naar ze zoeken vol (?) met het brood. Dan plaats vindt de verdeling door officier.
In de avond, tweede verdeling van de pakketten en de brieven.
Aan 5:00 verzoek zoals de ochtend. Onmiddellijk zich na, vormen enkele groepen voor het verzoek van 's avonds. Men doet een laatste omloop van kamp voordat de deuren zijn gesloten. De kamer van dag sluit de aspecten. Cuistots zetten zich op het werk. Tussen 6 en 7:00 dineert men.
Na gespeeld te hebben, gelezen, gewerkt, gezongen, naar 10:00 naar bed gaat men. De hardnekkige werknemers, de geboeide lezers, zullen zich in de gang tot 11:00 vestigen - middernacht. Dan is het de rust, die vrij vaak door de sirene wordt verstoord: de Engelse vliegtuigen zijn op Brasem, Hannover. Velen, habitués, hoorden niets. Niemand verplaatst. Er is geen enkel gevaar, de schuilplaatsen die primitief tussen enkele loodsen worden gebouwd, hebben gediend om vuur te doen.
De maaltijden

De maaltijden

oflag_xb_repas.jpg

Maaltijd in kamers

DS. Zij zijn een van de hoofdbezigheden van de dag. Ik heb reeds de uren aangegeven. Ziehier het menu:
Aan „glandine“ van de ochtend, die niets vergezelt, die die het toevoegen van de suiker (of van de sacharine die aan de kantine wordt verkocht) kunnen, van de verkorte melk, van de verpulverde chocolade.
Om het te ontbijten, gediend tot de eetzaal, zijn er twee soorten van schotels: „gamelle“ en „de aardappels“.
„Gamelle“, die tot het loket in een recipiënt van een inhoud van een liter wordt gediend, bestaat uit een soep aan de aardappels, de soja, de koolraap, aan de noedels (gamelle hoofdlijn), aan de rijst. Er zijn soms sporen van vlees of spek.
„De aardappels“, die in nachtjapon worden gekookt, worden (emmer aan een jam per tafel) bijna een kilo per officier neergezet. Men gaat tot het loket over een grondslag van saus aan het spek of de kabeljauw te zoeken. Zittend door 6 aan tafel, deelt men de hoop van aardappels, men pelt ze en men verplettert ze in de saus. Men houdt altijd enkelen ervan voor 's avonds. Op de tafels vindt men zout. Het is alles. Geen brood, niet een nagerecht.
oflag_xb_distribution_sauce.jpg

Loket van verdeling van saus

oflag_xb_pdt.jpg

De hoop van aardappels

DS. Aan de thee van 3:30 voegt men enkele koekjes van oorlog toe als men in a.
De maaltijd van 's avonds, als men zich aan de verdeling erover houdt, bestaat uit „een toegang“ of „een nagerecht“. Met 225g van brood, neemt men, immers, slechts een stuk deeg of boudin waar, met een of twee lepels van vet. Gelukkig zijn de dagen waarop de pâté van de echte pâté is!
Dank zij het vernuft van enkele kachelsmeden, heeft men kleine kachels met het mank gegaan van conserven kunnen vervaardigen, of de grote kachels van de kamers inrichten, dank zij de pakketten, slaagde men erin kou, ofwel een soep Kub te eten, ofwel van de appels die in het kokende vet of aan verstikt worden verguld.
Alles wat peulvruchten is, kunnen de noedels, zetmeel, gebruikt worden. Met chocolade en koekjes, doet men van zeer goede taarten.
Gedurende de herfst heeft de kantine ons salades, augurken, komkommers, selderij, kolen, wortels geleverd, dat alles is zeer nuttig geweest en gebruikt.
Zoals water, neemt men twee flessen bier per week waar. Men heeft 3 tot 4 keer enkele flessen wijn van de Rijn, aan Kerstmis speciaal waar men réveillonner aldus waardig heeft gekund.
oflag_xb_boursat4.jpg

Aan de rug van dit menu van Kerstmis, behalve enkele handtekeningen wordt hij genoteerd: „AAN maakt onze sympathieke en zeer handige Boursat die voor ons elke dag van de bruiloften van Cana het vreemde en nuttige wonder vernieuwt en ons verachtelijk eetbaar barbaque.“

Bezigheden

Bezigheden. Koers, besprekingen, muziek.

oflag_xb_bridge.jpg

Spel van brug

DS. Hoe de verveling tussen de maaltijden doden? Hoe niet zijn tijd verliezen die altijd aan de brug moet gespeeld worden? Men moet zich inlichten. Vanaf het begin ondanks lancinements van de honger, bezint op men zich van het Duits. Weldra organiseren besprekingen zich. Nu telt men ze niet meer. Men bestudeert het Duits, het Engels, het Italiaan, het Spaans, de Arabier… Men spreekt over alles… men beweert op alles: Wetenschappen, Wiskunde, ruimtes van Riemann, Geschiedenis, Filosofie, Recht, Theologie, Pedagogie, Wijnbouw, Boomkwekerij, Aardrijkskunde, Kolonies, Hondententoonstellingen Jacht, enz enz waren er babbeltjes op PASCAL en „de gedachten“, op „Zedenleer en godsdienst“. De nationale cirkel van studies heeft een reeks besprekingen over het onderwijs in Frankrijk georganiseerd. Dank zij de inbreng van verschillende officiers, heeft men de geschiedenis van de slagen van de Maas, van België opnieuw samen kunnen stellen, van Lotharingen.
oflag_xb_lecture.jpg

Lezingszaal

oflag_xb_atelier.jpg

Werkplaats

DS. Dat alles wordt door steeds meer gedocumenteerde specialisten gedaan.
Dank zij de talrijke levering van de dienst „tekening“, hebben de artiesten 3 tentoonstellingen kunnen organiseren. Zij waren opmerkelijk, voortdurend in vooruitgang. Alle soorten werden vertegenwoordigd: portret, stilleven, karikatuur, plan van een kerk, verf aan de olie, plakkaatverf, houtskool, enz
Het beeldhouwwerk had er eveneens zijn plaats. Ah! de mooie schaakspels, de mooie dienst van keuken die ik er heb gezien! Het Franse vernuft en het talent die alle armoede overwinnen.
oflag_xb_expoflag1942.jpg

„Expoflag“ van juni 1942. Verschillende onderwerpen

oflag_xb_expoflag2.jpg oflag_xb_expoflag1.jpg
DS. Met dat alles, kan men echt niet zich aan het kamp vervelen; men aan zou eerder aan krachten gebrek hebben dan van werk.
Als men aan dat eraan toevoegt dat talrijk de leraren en fervents van gymnastiek zijn, ziet men dat het is niet nodig om te vrezen dat de faculteiten van de gevangenen zich verminderen of dat zij zich aan de tragische richting van het woord „laten gaan“.
oflag_xb_foot.jpg

De sportlieden van het kamp (S/LT Boursat is aan de voorste gelederen, aan de linkerkant)

De voorstellingen

De voorstellingen

oflag_xb_nouslesgrands.jpg

„Ons groot“

DS. Artiesten zijn erin geslaagd om zich muziekinstrumenten te verschaffen: piano, violen, cello's, enz en van de muziek. Alle zondagen is er een concert met verklaringen.
Andere artiesten hebben een troep van „cabaret“ gestegen. De vrachtwagenchauffeurs zullen van kamer in kamer en hun zo rijke lijst zingen laten zingen. Zij hebben, met medewerking van koor-, een mooie zitting van Kerstmis gegeven, bevattend de vertegenwoordiging van een geheim van de Geboorte van Christus door het team van toneel van de Clan Notre-Dame van Frankrijk.
oflag_xb_theatre1.jpg oflag_xb_theatre2.jpg

In oktober 1941, vertegenwoordiging van „de bloem van Sinaasappelboom“ van André Birabeau en Georges Dolley.

oflag_xb_theatre3.jpg

Herhalingszitting voor „de bloem van Sinaasappelboom“ (Herhaling van de scène hierboven)

oflag_xb_theatre4.jpg

Variété

oflag_xb_concert.jpg

Aan de rug van deze foto, heeft de Kapitein JM Garen-en-bandverkoper geschreven: „Concert van afwisselingen 1940“

De post

De post

oflag_xb_5.jpg

Komst van de pakketten, in geplombeerde zakken

De pakketten

DS. Aan de basis van alle deze activiteit, zijn er de pakketten leveranciers van voedsel en boeken. Zolang zij niet aankwamen, moest men op de bedden blijven. Zonder hen heeft men honger en de hongerige buik heeft geen punt van oren, zelfs voor het mooist van de besprekingen.
Aan Oflag XB, komen zij goed aan. Aan begin, werden de verdelingsdiensten een beetje gebotteld. Vanaf december heeft men tot 5000 pakketten per dag, tijdens een dubbele verdeling kunnen verdelen.
Ik geloof niet dat pakketten zich aan het kamp de wagons aankomen geplombeerd hebben verloren. De geplombeerde zakken worden door Franse, open soldaten voor het kamp door Franse officiers ontlast die ze onder leiding van de Duitsers sorteren. De pakketten worden dan ingedeeld, in een kaartensysteem opgenomen, genummerd. Tussen de middag en om 5 uur van 's avonds, geeft men de lijsten van nummers (gevolgd door de naam van de ontvangers) aan die dezelfde avond of de volgende dag ochtend zullen verdeeld worden.
Per het uur van de verdeling (9h30 en 3:00) de pakketten worden aan de met het oog hierop gereserveerde zaal aangebracht. 3 loketten werken: de eerste voor de brieven A-F, de tweede voor de brieven G-M, 31ste voor de andere brieven. Franse officiers gaan de pakketten voorbij, een officier noemt in volgorde de nummers, twee anderen snijden de touwtjes, een Duitse soldaat opent het pakket onder de ogen van de ontvanger aan wie hij de toegelaten inhoud geeft.
Mank gegaan van conserven moeten allemaal in principe geopend worden. In feite industriële mank gegaane ze: de sardines, pâtés, zijn het slechts enkele keer onmiddellijk en overhandigd. Voor de anderen, heeft de ontvanger de keus tussen de directe opening of de inzet in deponeren in een speciale kast vandaar zal hij het kunnen komen terugtrekken, open, wanneer hij zal willen. Mank gegaan van een etiket worden voorzien, de deponent ontvangt een dubbele. De enveloppen chocolade vaak entrouvertes. De etiketten in papier van mank gegaan van conserven worden weggenomen. De broden worden in twee of verschillende stukken gesneden.
Al mijn pakketten zijn goed en intact in 15 of 20 dagen aangekomen.
Wat men gelukkig is om er te vinden? Wat moet men er zetten? Wat men om moet te leven, de regeling aanvullen: rundvlees, kalf, stoofpotje, worst, spek, kip in gehakt, ragoût, chocolade, verkorte melk. Dank zij de kachels, kunnen zij koken, soepen, peulvruchten, deeg, rijst, een gries, meel van groenten, van de thee, koffie laten koken, enz enz
Stijgt een hun kleine kruidenierswinkel. Zij hebben weinig suiker en vetten. Vergeet de sigaretten, de tabak voor de rokers en niet hun kameraden. Ik zou nooit geloofd hebben dat het ontberen van tabak zo moeilijk was te dragen. Dat van ergernissen die door een goede pijp… en enkele lezingsboeken… behalve de boeken van werk worden verdreven, die zij u vragen.
Dat veronderstelt talrijke pakketten. Het redelijke principe voor Frankrijk is die van een pakket van een kilo per week en correspondent, plus een pakket van 5kg per maand waar men van wezenlijk of het wasgoed zet. Wat is de gevangene die niet verschillende correspondenten heeft? Niet vergeten dat alles gezamenlijk wordt gezet; de officiers van de bezette zone moeten niet aan het gebrek aan ravitaillering lijden.

De brieven

DS. Ik zal dergelijk ding voor de verzonden brieven van Frankrijk zeggen. De Duitse censuur had deze maatregel aan ons kamp ingevoerd, ik denk. Ik ontving van mijn kant, per week, 5 of 6 brieven of kaarten van verschillende correspondenten. Ik geloof dat degenen die slechts een ervan ontvingen slechts een of twee ervan hadden.
De gevangenen van Oflag XB hebben geen kaarten - adviezen van ontvangst gehad. Zij moeten een deel hun post er eraan wijden. Men moet ze verontschuldigen als zij al hun afzenders van pakketten niet bedanken.
In principe sinds januari, had de Duitse overheid beloofd om 4 briefwisseling per maand te laten vertrekken: 2 brieven en 2 kaarten. Zij hebben woord gehouden.
oflag_xb_postkarte.jpg

Briefkaart (Postkarte) die aan de moeder van de Kapitein Garen-en-bandverkoper is gericht.

DS. Men moet op z'n gemak zijn met de gevangenen door hun te schrijven. Geen riens zeggen. Natuurlijk weten zij dat u van ze houdt, ze niet vergeet. Geeft hun van het nieuws van uw familie, van uw gemeente, van de stad, van Frankrijk, van nieuws van hun kameraden van regiment, enz zonder zinnen. Geen roddel die een valse hoop veroorzaakt. Gezegd hun uw vertrouwen in Frankrijk. U kunt hun foto's met uw adres verzenden, zonder inschrijving in de brieven.
Moreel

Moreel

oflag_xb_tunion.gif

Uittreksel van „het Koppelteken“, N°3 juli 1940. Krant in het Frans, drukwerk in Duitsland en gratis verdeeld in alle kampen.

DS. Uw brieven kunnen veel om het te handhaven op het hoge niveau dat gewoonlijk zijne is. Het is delicaat een algemeen oordeel te dragen op dit gebied, terwijl de officiers zo talrijk en erg beperkt zijn. Daarentegen het cijfer daarvan die men kan kennen. Nochtans geloof ik niet me te vergissen, ik ben zeker dat là-bas iedereen in het Frans denkt. Dank zij de besprekingen, de koersen, de wandelingen, aan de kaarten, heeft men de tijd niet om zich te vervelen en zijn straf te herkauwen. De crisissen van „kakkerlak“, de nostalgie die de lezing van een brief volgt, kunnen de bespiegeling van een foto, niet duren, zolang vindingrijk zijn de kameraden om u te helpen om zich van „het dodelijke beest“ te ontdoen.
Natuurlijk is hij er het ontredderd, er zijn jongeren, aarzelend, maar in zijn geheel, de massa, gedaan van officiers van loopbaan, van ingenieurs, van katholieken, van het Frans, ziet en denkt net en Frans.
Men heeft het nieuws door de Duitse kranten en „het koppelteken“, deze krant in het Frans die in Duitsland wordt gedrukt, die gratis in alle kampen 2 keer per week wordt verdeeld. Zij hebben nu de Franse kranten van de bezette zone (publikatieblad, de illustratie, de Schoof, 's ochtends, Parijs-avond), van de Belgische kranten. Men begrijpt niet veel aan de gebeurtenissen van Frankrijk. Men weet wat in Afrika gebeurt.
Men houdt van Pétain, het wettige hoofd, de redder van Frankrijk. Men houdt zich en het hart blijft warm om van Frankrijk gehouden te worden van. Ah! de lange blikken die ik, vaak gelegd op de foto van de moeder, van de echtgenote, van de kinderen, 's avonds heb verrast alvorens in slaap te vallen. Dat het groot is, dat het mooi van de mannen zoals die is, deze echte solidaire kameraden in de honger en de overvloed, die de hoeken afronden, onophoudelijk, zodat zij zich niet meer willen verlaten wanneer men de kamers moet losmaken.
De religieuze verering

De religieuze verering

oflag_xb_chapelle.jpg

De kapel

DS. Velen, om de proef te dragen, hebben de kracht van de religieuze hulp. Er is een zeer vurige groep die protesteert: een dertigtal officiers komt rond twee predikanten (de Kapitein Gothie en de Kapitein Bost) bijeen. Vanaf het begin hadden zij elke faciliteit; aangezien het kamp in protestant land is en aangezien de Duitse kolonel die Oflag bestelt, het is eveneens.
Voor de katholieken, was de organisatie van de verering langzamer ondanks het aantal priesters aan het kamp (70) te komen. Aan het begin, niet een mis in publiek: alleen maar een dagelijkse mis in de kamer van de militaire aalmoezenieren. Men had vervolgens de mis de maandag, alle veertien dagen, genoemd door heer het zielenherder van Nienburg. Na 15 augustus waar ons pumes de mis in het Frans zingen, de mis wekelijks was. Tenslotte komt ervan men aan aan de momenteel perfecte organisatie: dagelijkse mis toegankelijk voor iedereen. Twee missen de zondag met smalle zijdes en preek. Gezien het tekort aan wijn, konden de priesters de mis in januari zeggen, slechts eens alle 5 dagen.
RP Rimaud van „de studies“, specialist van de vragen pedagogische scoutes en, nam in hand, vanaf het begin, de geestelijke directie van het kamp RP Doyere, hoofdcommissaris van de marine, benedictijn van de Abdij van Nisque, moet hem opvolgen. Er waren koersen van theologie voor séminaristes en de leken. Door babbeltjes, individuele gesprekken, doet hij zich een verdiepingswerk in de reeds christelijke zielen, een overleg bij vele anderen, dat reeds resultaten heeft gegeven.
De katholieke padvinder-vrachtwagenchauffeurs, die vol van, die in het kamp een vrolijke jonge atmosfeer creëren, verlenen vele diensten en talrijke kameraden aan de beweging gekund winnen gaan.
Het onafgebroken leven

Het onafgebroken leven…

DS. De gevangenen hebben een machtigen tot het uitbetalen van voor twee kamers; hij zet de schoenen in de was, steekt de kachel aan, verjaagt, doet het vaatwerk bij enen, soms bij de anderen, gaat zoekt „het sap“.
Alle tien dagen, treffen zij afsluiten, bepaald bedrag een vanaf het begin, geproportioneerd aan de gallons, die sluit netto voor degenen af overschrijden die een volledige delegatie van saldo hebben gedaan. Alles zal zijn te herzien. Zij geven de derde niet uit van wie zij treffen. Zij laten in deponeren aan Kommandantur het overschot en kunnen het verzenden in Frankrijk. Zij hebben geen behoefte dat men hun geld verzendt.
Achter de prikkeldraadversperringen, richten zij in cirkel, de verveelde ogen van hetzelfde vlak landschap, mat. Waar dus is hij de Franse hemel, de charme van de Pyreneeën, de zon van Provence? Nauwelijks ziet men deze protestante klokketoren die zich là-bas westwaarts, boven de bomen, aan de rechterkant van de kazerne aftekent. De grote vleugels in beweging van een windmolen bepalen de ogen een moment. Men stopt om naar het gekras van honderdtallen raven te luisteren. Naar het oosten een beetje af leidt de sombere massa van het bos, op de heuvel, vooral met dezelfde witte taak dan ziet er men (loopbaan van stenen). Men houdt zich op om de treinen te kijken voorbij te gaan door langs de prikkeldraadversperringen van het noorden te varen.
Daar-hoog, in zijn uitkijktoren aan tommygun en schijnwerper, typt „Posten“ van de voet. Snel in de kamer binnen komen. „De buis“ schreeuwt iedereen… ik u aankondigt dat iedereen morgen vertrekt. De kolonel Klein aan een Franse officier heeft het gezegd die zijn portret doet.
Riep, het niemand niet weet wanneer zij zullen terugkomen. Zij streven slechts naar dat maar in de eer. Dat Pétain ze niet ten koste van Frankrijk koopt. Kunnen zij weldra er aan zijn herstel in de vrijheid en de vreugde van de teruggevonden familie te werken terugkomen.
enz.

Enz.

.
Ruimte ontspanning
Klein spel en aankondigingen

Ruimte ontspanning

Klein spel

De klik: het spel laden

Aankondigingen
.